NHỮNG TRANH CHẤP THƯỜNG GẶP TRONG HỢP ĐỒNG NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI
Hợp đồng nhượng quyền thương mại là văn bản pháp lý ràng buộc quyền lợi và nghĩa vụ, của các bên tham gia. Tuy vậy, không ít doanh nghiệp đã gặp phải những mâu thuẫn, thậm chí tranh chấp khi triển khai mô hình này. Nguyên nhân thường bắt nguồn từ việc các điều khoản chưa được quy định chặt chẽ. Vậy những dạng tranh chấp nào thường gặp và doanh nghiệp có thể giải quyết như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây.
Các tranh chấp trong hợp đồng nhượng quyền thương mại
1. CÁC TRANH CHẤP THƯỜNG GẶP TRONG HỢP ĐỒNG NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI
1.1. Tranh Chấp Liên Quan Đến Hiệu Lực Hợp Đồng
Trên thực tế, những tranh chấp về hiệu lực hợp đồng nhượng quyền thương mại thường phát sinh ở các trường hợp hợp đồng bị vô hiệu.
1 - Hợp đồng nhượng quyền thương mại bị vô hiệu toàn bộ
Xảy ra khi hợp đồng ký kết trái với các quy định của pháp luật và không làm phát sinh bất kỳ nghĩa vụ nào giữa các bên ngay từ khi ký kết, gồm các trường hợp:
-
Nội dung hợp đồng nhượng quyền vi phạm điều cấm của pháp luật.
-
Bên nhượng quyền hoặc bên nhận quyền không đăng ký hoạt động nhượng quyền tại cơ quan có thẩm quyền, không vận hành hệ thống kinh doanh hoặc hoạt động kinh doanh đủ ít nhất 1 năm trước khi tham gia vào quan hệ nhượng quyền
-
Người ký hợp đồng nhượng quyền không đúng thẩm quyền hoặc có hành vi lừa đảo.
2 - Hợp đồng nhượng quyền thương mại bị vô hiệu từng phần
Xảy ra khi trong hợp đồng có những nội dung vi phạm điều cấm của pháp luật và bị vô hiệu nhưng không làm ảnh hưởng đến nội dung còn lại của hợp đồng
1.2. Tranh Chấp Liên Quan Đến Chi Phí Nhượng Quyền
Phí nhượng quyền luôn là vấn đề khó thỏa thuận và dễ phát sinh tranh chấp giữa các bên. Bên nhượng quyền thường có xu hướng đặt mức phí cao để tối đa lợi nhuận, còn bên nhận quyền lại muốn chi phí thấp để sớm hoàn vốn. Nhiều trường hợp, dù hợp đồng đã được ký kết và triển khai, bên nhận quyền vẫn yêu cầu điều chỉnh các khoản phí đã thỏa thuận.
Vì vậy, hợp đồng nhượng quyền thương mại cần quy định rõ bản chất và mức phí mà bên nhận quyền phải thanh toán cho bên nhượng quyền. Có một số khoản phí như:
-
Phí nhượng quyền ban đầu: Là khoản phí một lần, được thanh toán khi bắt đầu hợp đồng. Về bản chất, khoản phí này nhằm bù đắp cho việc bên nhượng quyền chuyển giao thương hiệu, bí quyết kinh doanh, đào tạo, hỗ trợ và cung ứng nguyên vật liệu cho bên nhận quyền.
-
Phí thường xuyên: Bản chất là khoản “thuê thương hiệu”, thường tính theo tỷ lệ phần trăm trên doanh thu.
- Các khoản phí khác: Doanh thu từ sản phẩm/dịch vụ độc quyền, phí tư vấn, thiết kế địa điểm, quản lý tài sản cho thuê, gia hạn hoặc chuyển nhượng hợp đồng,...
Tranh chấp về chi phí nhượng quyền là vấn đề thường xuyên xảy ra
1.3. Tranh Chấp Liên Quan Đến Đối Tượng Hợp Đồng
Đối tượng của hợp đồng nhượng quyền thương mại là “các quyền thương mại”, thường bao gồm quyền khai thác sản xuất hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ theo mô hình của bên nhượng quyền. Chính vì tính chất phức hợp này nên các tranh chấp có thể phát sinh ở nhiều khía cạnh như chất lượng hàng hóa, dịch vụ, việc bảo mật thông tin hay tuân thủ quy trình,...
Trong nhiều lĩnh vực dịch vụ F&B hay giáo dục, nhiều bên nhận quyền không đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng, gây tổn hại nghiêm trọng đến thương hiệu và khiến khách hàng quay lưng. Do đó, hợp đồng cần quy định chi tiết về kiểm soát chất lượng và chế tài vi phạm, thay vì chỉ trông chờ vào các đợt kiểm tra định kỳ vốn thường quá muộn để khắc phục.
1.4. Tranh Chấp Liên Quan Đến Việc Kiểm Soát Chất Lượng
Hợp đồng nhượng quyền thương mại thường quy định chặt chẽ về kiểm soát chất lượng nhằm bảo đảm tính nhất quán trong toàn hệ thống, thông qua các ràng buộc về nguồn cung ứng, nguyên vật liệu và quy trình kỹ thuật.
Cơ chế kiểm soát chất lượng nếu được áp dụng đúng, doanh nghiệp sẽ giúp duy trì uy tín thương hiệu và hạn chế vi phạm từ bên nhận quyền. Tuy nhiên, khi bị lạm dụng với động cơ không chính đáng, nó có thể trở thành công cụ để chèn ép phía nhận quyền, dẫn đến mâu thuẫn và tranh chấp khi bên nhận quyền khởi kiện.
1.5. Tranh Chấp Liên Quan Đến Quyền Sở Hữu Trí Tuệ
Trong hợp đồng nhượng quyền thương mại, quyền sở hữu trí tuệ thường bao gồm việc sử dụng chung nhãn hiệu, tên thương mại, bí mật kinh doanh và cách thức bài trí kinh doanh.
Để bảo đảm quyền lợi, hợp đồng cần quy định rõ nghĩa vụ của bên nhận quyền trong việc bảo vệ, không sử dụng sai mục đích hay tiết lộ bí mật thương mại, nhãn hiệu đã được cấp phép. Nhãn hiệu và tên thương mại phải được xác định là tài sản độc quyền của bên nhượng quyền, và mọi hành vi khai thác chỉ được thực hiện vì lợi ích hợp pháp của họ.
Bên nhận quyền không được sử dụng bí mật kinh doanh trong hoặc sau thời hạn hợp đồng nếu không có sự chấp thuận của bên nhượng quyền.
Sở hữu trí tuệ phải được quy định rõ ràng trong hợp đồng để bảo vệ quyền lợi các bên
XEM THÊM: SỞ HỮU TRÍ TUỆ - VẤN ĐỀ CẦN QUAN TÂM HÀNG ĐẦU TRONG NHƯỢNG QUYỀN KINH DOANH
1.6. Tranh Chấp Liên Quan Đến Chấm Dứt Hợp Đồng
Việc tranh chấp trong chấm dứt hợp đồng có thể xảy ra khi bên nhận quyền đơn phương chấm dứt khi kinh doanh không hiệu quả hoặc đã đạt được thành công nhất định. Ngược lại, bên nhượng quyền muốn duy trì hợp đồng để đảm bảo lợi nhuận ổn định và hạn chế rủi ro từ việc thay đổi đối tác. Tuy nhiên, cũng có trường hợp bên nhượng quyền chủ động chấm dứt vì nhận thấy bên nhận quyền kinh doanh hiệu quả và muốn trực tiếp khai thác cơ sở đó.
Việc chấm dứt hợp đồng đơn phương chỉ hợp pháp khi tuân thủ quy định pháp luật hoặc các thỏa thuận đã được ghi nhận từ trước đó. Khi hợp đồng chấm dứt, các bên phải thực hiện đầy đủ quyền và nghĩa vụ liên quan.
XEM THÊM: MẪU HỢP ĐỒNG NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI & NHỮNG ĐIỀU NHÀ ĐẦU TƯ CẦN BIẾT
2. CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP TRONG HỢP ĐỒNG NHƯỢNG QUYỀN THƯƠNG MẠI
Theo Điều 317 Luật Thương mại 2005, tranh chấp hợp đồng nhượng quyền thương mại có thể được giải quyết thông qua ba phương thức:
-
Thương lượng giữa các bên.
-
Hoà giải giữa các bên do một cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân được các bên thỏa thuận chọn làm trung gian hoà giải.
-
Giải quyết tại Trọng tài hoặc Toà án.
Thủ tục giải quyết tranh chấp trong thương mại tại Trọng tài, Toà án được tiến hành theo các thủ tục tố tụng của Trọng tài, Toà án do pháp luật quy định.
Doanh nghiệp và nhà đầu tư nên chủ động tìm hiểu các phương pháp giải quyết khi xảy ra tranh chấp
XEM THÊM: CÁC VẤN ĐỀ PHÁP LÝ DOANH NGHIỆP CẦN QUAN TÂM KHI KINH DOANH NHƯỢNG QUYỀN
Để hạn chế xảy ra tranh chấp, các bên cần xây dựng hợp đồng nhượng quyền thương mại rõ ràng, tuân thủ pháp luật và thực hiện đúng cam kết. Đây là nền tảng quan trọng để bảo vệ quyền lợi và duy trì hợp tác bền vững.
Để biết thêm thông tin và nhận tư vấn miễn phí về dự án đầu tư kinh doanh Nhượng quyền trung tâm tiếng Anh Amslink, Quý đối tác vui lòng để lại thông tin liên hệ tại:
-
Website: https://nhuongquyen.amslink.edu.vn/
-
ZaloOA: Amslink English Center
- Email: tp.nhuongquyen@amslink.edu.vn